4 tom paruzyjny – wykład VIII – str. 394

Wołania Żeńców

stanowi równowartość dwóch dolarów srebrnych (licząc po rzeczywistych cenach kruszcu i poza krajami, które używają tych monet jako stałej jednostki, w funkcji podobnej do banknotów). Zmiana ta może oznaczać albo dwukrotny wzrost wartości złotego dolara, albo utratę połowy wartości przez srebrnego dolara. Niezależnie od tego, który ze sposobów używany jest przez pisarza albo mówcę, rzeczywistość nie ulega zmianie. Wartość jednego buszla pszenicy wynosiła:

w 1872 roku w srebrze 1,51 dolara za buszel, w złocie 1,54 dolara
w 1878 roku w srebrze 1,34 dolara za buszel, w złocie 1,19 dolara
w 1894 roku w srebrze 1,24 dolara za buszel, w złocie 0,61 dolara

      Wynika z tego, że w krajach, które nadal uznają srebro, spadek cen pszenicy był nieznaczny. Prawdziwy spadek wartości odnotowano w przeliczeniu na złoto, czyli w krajach chrześcijańskich. Anglia, główny importer pszenicy, kupuje ziarno tam, gdzie da się je kupić najtaniej. Zamieniając złotego dolara na dwa srebrne może kupić dwa razy więcej pszenicy niż przed usunięciem srebra z podstawy systemu monetarnego. W ten sposób ceny pszenicy w przeliczeniu na złoto zostały sztucznie obniżone. W podobnej niekorzystnej sytuacji znaleźli się amerykańscy producenci ryżu i bawełny. Ryż i baweł­na są produkowane przez kraje stosujące podstawę srebra, a kraje stosujące podstawę złota mogą tam kupować te produkty za połowę dawnej ceny.

      Kłopoty te stały się wkrótce udziałem także i producentów innych płodów rolnych, gdyż rolnicy zajmujący się uprawą pszenicy, bawełny i ryżu, stwierdziwszy, że nie są w stanie wyrównać swych strat spowodowanych spadkiem cen poprzez zwiększenie produkcji, zrozpaczeni usiłowali przestawić się na uprawę innych płodów rolnych, których ceny tak bardzo nie spadły. To z kolei doprowadziło do nadprodukcji. W rezultacie cierpią na tym także małe sklepy, a w końcu wszyscy ludzie zostaną w pewnej mierze dotknięci kłopotami rolnictwa.

      Które klasy skorzystały zaś na usunięciu srebra z podstawy systemu monetarnego? Było to korzystne dla kilku klas. (1) Szczególne i największe korzyści odnieśli bankierzy,

poprzednia strona – następna strona