4 tom paruzyjny – wykład VII – str. 306
Zgromadzenie narodów i przygotowanie żywiołów
Biblia, tak Stary jak i Nowy Testament, pielęgnuje ducha wolności – nie wprost ale pośrednio. Zakon rzeczywiście nakazywał, by słudzy byli poddani swym panom, ograniczał jednak panów w interesie ich sług, zapewniając, że niesprawiedliwość zostanie niechybnie ukarana przez wielkiego Pana wszystkich – samego Boga. Ewangelia Nowego Testamentu wyraża takie same zasady (por. Kol. 3:22-25; 4:1). Biblia zapewnia jednak wszystkich, że mimo różnic między ludźmi pod względem władz umysłowych, moralnych i fizycznych, Bóg przygotował warunki do całkowitej restytucji, żeby przez wiarę w Chrystusa wszyscy – bogaci i biedni, niewolnicy i wolni, mężczyźni i kobiety, mądrzy i prostacy – mogli zostać przywróceni do Boskiej łaski na wspólnym poziomie jako „obdarowani w onym Umiłowanym”.
Nic więc dziwnego, że starożytni Żydzi byli narodem tak bardzo miłującym wolność, że zyskali sobie sławę ludu buntowniczego, nie akceptującego stanu niewoli, a ich zwycięzcy dochodzili do wniosku, że nie ma innego sposobu ich podporządkowania, jak całkowite wyniszczenie narodu. Nie zaskakuje nas także i to, że czołowi mężowie stanu (nawet ci niechrześcijańscy) uznali Biblię za „kamień węgielny naszej wolności”, a doświadczenie pokazuje, że tam, gdzie pozbywano się Biblii, tam też zanikała wolność, zabierając ze sobą wykształcenie i ogólną wzniosłość uczuć. Tak było w ciągu dwóch pierwszych wieków ery chrześcijańskiej. Potem zaczął się panoszyć błąd – władza kapłanów i przesądy. Biblia była ignorowana albo i zakazana, a zamiast dalszego postępu, papiestwo doprowadziło swą polityką do nastania „wieków ciemnoty”. Wraz z ponownym przywróceniem prawa do powszechnego nauczania przez Biblię, co dokonało się w okresie reformacji angielskiej i niemieckiej, wśród ludzi ponownie ożyła wolność, wiedza i postęp. Niezaprzeczalnym faktem jest, że kraje, które uznają Biblię, cieszą się większą wolnością i powszechnym oświeceniem, a tam, gdzie jest swobodny dostęp do Biblii, tam i naród jest wolny, bardziej oświecony,