5 tom paruzyjny – wykład XII – str. 352
Przedmiot pojednania – człowiek
że przyczyna tego „odpornego” nastawienia leży w ich religii. Przypuszczenie to okazało się prawdziwe; bez wątpienia prawdy Boskiego objawienia wzbudzają ducha wolności wszędzie, gdzie zostaną zastosowane – likwidując przepaść pomiędzy kapłanami a ludem, pomiędzy królami a poddanymi, ucząc, że wszyscy podlegają jednemu wielkiemu Sędziemu i Królowi. Flawiusz pragnął jednak przeciwstawić się tej zgodnej z prawdą opinii o narodzie żydowskim i o żydowskiej religii; dlatego właśnie „naciągał” fakty, aby popierały jego stanowisko i stanowiły dowód dla rzymskiego dworu, że religia Żydów praktycznie nie różni się od religii pogańskich, jeżeli chodzi o (1) pogląd na temat świadomości zmarłych, (2) wiarę w wieczne męki.* Celem poparcia swojego wywodu wspomina sektę esseńczyków, jak gdyby byli wśród Żydów dominującą sektą religijną. W rzeczywistości ich znaczenie było tak niewielkie, że Nowy Testament w ogóle ich imieniu nie wymienia; z pewnością nigdy nie przeciwstawiali się naszemu Panu ani apostołom, podczas gdy faryzeusze i saduceusze są w Nowym Testamencie opisywani bardzo często.
„JEMU WSZYSCY ŻYJĄ” – ŁUK. 20:37,38
Po tym, jak nasz Pan udzielił odpowiedzi nauczonym w Piśmie i faryzeuszom, wykazując, że nie mają racji, na scenie pojawili się saduceusze, sądząc, że będą mogli udowodnić wyższość swojej niewiary przez wykazanie błędu w doktrynie naszego Pana. Tym właśnie saduceuszom, którzy uważali, że umarli na zawsze pozostają umarłymi, nasz Pan odpowiedział: „A iż umarli zmartwychwstaną [mają zmartwychwstać], i Mojżesz pokazał przy onym krzaku, gdy zowie Pana Boga Bogiem Abrahamowym i Bogiem Izaakowym i Bogiem Jakubowym.
____________________
* Żydzi – z wyjątkiem kilku jednostek – nigdy nie wierzyli w wieczne męki. Teoria ta jednak bardzo podobała się rzymskim cesarzom, gdyż zwiększała wpływ władcy na pospolity lud. Później cesarze przyjęli tytuł „Pontifex Maximus” – najwyższy władca religijny – przejęty następnie przez papieży.