5 tom paruzyjny – wykład XII – str. 368
Przedmiot pojednania – człowiek
Być może nie trzeba wyjaśniać, że ten fragment nie uczy, jakoby ciało po śmierci miało być bite, aby dusza mogła wydostać się z piekielnych tortur, wynika to bowiem jasno z kontekstu. Nakaz ten mówi, że nie należy szczędzić dziecku rózgi, jeżeli na nią zasługuje, bo czyniąc tak, możemy dodać do jego życia wiele przydatnych lat – jego dusza [istota] zostanie uchroniona od przedwczesnej niepamięci, jak również może być ocalona od wtórej śmierci – powrotu do stanu niepamięci.
„Piekło [szeol, niepamięć] i zatracenie nie mogą być nasycone; także i oczy ludzkie nasycić się nie mogą” – Przyp. Sal. 27:20.
Werset ten daleki jest od opisywania płonącego piekła, tak wielkiego, że nigdy się nie napełni; uczy on jedynie, że śmierć nie ma granic – stan niepamięci i zniszczenia nie może ulec przepełnieniu.
„Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nigdy nie mówią: Dosyć. Grób [szeol, niepamięć], i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć” – Przyp. Sal. 30:15,16.
W tym wersecie, podobnie jak w poprzednim, czytamy, że śmierć, niepamięć, ma nieograniczoną pojemność i nigdy nie może się przepełnić.
„Wszystko, co przedsięweźmie ręka twoja do czynienia, czyń według możności twojej, albowiem nie masz żadnej pracy, ani myśli, ani umiejętności, ani mądrości w grobie [szeolu, niepamięci], do którego ty idziesz” – Kazn. 9:10.
Oto całkowicie stanowcze oświadczenie odnoszące się do piekła, szeolu, niepamięci. Stosuje się ono nie tylko do bezbożników, lecz również do sprawiedliwych – do wszystkich, którzy umierają. W szeolu, w stanie niepamięci śmierci, nie ma ani dobrych, ani złych uczynków, nie ma chwalenia Boga czy też przeklinania Go, dobrych ani złych myśli, świętego ani niezbożnego poznania, mądrości niebiańskiej ani żadnej innej. Czyż można przedstawić całą sprawę bardziej jasno i zdecydowanie?