4 tom paruzyjny – wykład X – str. 488
Proponowane środki zaradcze – społeczne i finansowe
DWIE SPOŁECZNOŚCI SOCJALISTYCZNE
„Dwa praktyczne doświadczenia z socjalizmem przyciągają uwagę studentów ekonomii społecznej na całym świecie. W obu przypadkach pierwotnym założycielom wspólnot socjalistycznych powodzi się nieźle, a w jednym nawet bardzo dobrze. Jednak próba życia zgodnego z zasadami głoszonymi przez teoretyków socjalizmu nie powiodła się w obu przypadkach. Dawniejsi komuniści powrócili do metod, które prawie nie różnią się od metod stosowanych przez otaczającą ich burżuazję. Nie dawniej jak dwa lata temu pewna grupa australijskich robotników, zmęczonych życiem w płatnej niewoli, której jedynym wytchnieniem jest uciążliwość wymuszonego bezrobocia, wybrała się do Paragwaju, gdzie otrzymała ziemię przeznaczoną dla rolników, którzy nie dysponują wielkimi maszynami. Swoją osadę nazwali Nowa Australia i mieli nadzieję, że przekształcą ją w Utopięs dla robotników. Brytyjskie ministerstwo spraw zagranicznych w swym ostatnim raporcie zawarło krótką historię ruchu, który skłonił wielu ludzi do zamienienia Australii, ‘robotniczego Eldorado’, na Południową Amerykę. Poniższy cytat pochodzi ze wspomnianego raportu:
Cele osady zostały określone w jej statucie, którego jeden artykuł brzmi następująco: ‘Naszą intencją jest utworzenie wspólnoty, w której każda praca będzie wykonywana dla pożytku wszystkich jej członków i w której nie będzie możliwości wzajemnego tyranizowania się. Obowiązkiem każdej jednostki będzie liczenie się z dobrem całej wspólnoty, które jest celem nadrzędnym, zapewniając określony poziom wygody, szczęścia i wykształcenia nieosiągalny w warunkach społeczeństwa, w którym nikt nie jest pewien, czy nie będzie przymierał głodem’.
Ideał ten nie został urzeczywistniony. Osiemdziesięciu pięciu kolonistów prędko zmęczyło się ograniczeniami nałożonymi na nich przez większość i wypowiedziało posłuszeństwo. Nowi przybysze z Australii uzupełnili straty spowodowane tym rozłamem, będąc jednak niezadowoleni z przywódcy ruchu, wybrali swego własnego lidera, na skutek czego w kolonii były już trzy partie. Równy podział dochodów z ich pracy
____________________
s – objaśnienia