4 tom paruzyjny – wykład XI – str. 537
Walka Armagedonu
sugerują, że podobnymi cechami odpłaty będzie odznaczał się nadchodzący ucisk dla chrześcijaństwa jako całości. Pisze on:
„Im głębiej zastanawiać się nad Rewolucją Francuską, tym bardziej oczywisty staje się fakt, że przewyższyła ona wszystkie dziwne i straszne wydarzenia, jakie miały miejsce na tej ziemi (…) Nigdy jeszcze świat nie doświadczył tak surowych i tak wysublimowanych przejawów zemsty. (…) Jeśli wyrządziła ona wiele złego, to także z góry zakładała i obalała potężne zło. (…) W kraju, gdzie w jednej chwili znikły wszystkie dawne instytucje oraz uświęcone tradycją zwyczaje, gdzie jeszcze przed zadaniem pierwszego ciosu runął cały system społeczno-polityczny, gdzie monarchia, szlachta i kościół zostały zmiecione niemal bez oporu, ogólna struktura państwa musiała znajdować się w stanie rozkładu – przedstawiciele rodu królewskiego, arystokracji i kapłaństwa musieli dopuścić się poważnych grzechów. Tam, gdzie rzeczy doczesne uważane za dobre – urodzenie, pozycja, bogactwo, eleganckie ubiory i wykwintne maniery – zostały uznane na pewien czas za niebezpieczne i niekorzystne, musiały one być straszliwie nadużywane.
Naród, który obalił chrześcijaństwo i zakazał jego praktykowania, który zdetronizował religię na rzecz rozumu i ukoronował nową boginię w Notre Dame w osobie ladacznicy, z pewnością musiał zostać dotknięty bardzo nierozsądną i bardzo skażoną formą chrześcijaństwa. Ludzie, którzy prowadzili tak bardzo wyniszczającą wojnę z całym wcześniejszym porządkiem, że starali się usunąć wszelkie przyjęte formy zwracania się do siebie, pozdrowień, zwykłe sposoby liczenia czasu, którzy słowem ‘pan’ brzydzili się tak jak grzechem i stronili od wyrażenia „wasza wysokość”, jakby to było coś najbardziej wstrętnego, którzy zastąpili tydzień dekadą i nie chcieli słyszeć o dawnych nazwach miesięcy, musieli z pewnością mieć poważne przyczyny, by aż tak bardzo znienawidzić wszystkie te dawne sposoby postępowania i posunąć się do tak wyjątkowej i absurdalnej ekstrawagancji.
Zdemolowanie komnat arystokracji, obrabowanie grobów królewskich, ścięcie króla i królowej, tragiczne pozbawienie życia małego następcy tronu, doprowadzenie książąt do nędzy, zabijanie księży i szlachty, panowanie gilotyny, śluby republikańskie, meudońska garbarnia, wrzucanie do Loary ludzi wiązanych parami i wyrabianie rękawiczek z ludzkiej skóry – trudno wyobrazić sobie